تایەی ئۆتۆمبێل بۆ بارودۆخی لێخوڕینی جیاواز و جۆری ئۆتۆمبێل دروستکراوە, لێرەدا پۆلە سەرەکییەکان دەخەینەڕوو :
1. تایەی هەموو وەرزەکان – گونجاوە بۆ بەکارهێنانی گشتی لە هەردوو بارودۆخی وشک و تەڕدا، لەنێویاندا بەفری سووک.
2. تایەی هاوینە – بۆ کەشوهەوای گەرم دیزاین کراوە، گرتنی نایاب پێشکەش دەکات لەسەر ڕێگا وشک و تەڕەکان.
3. تایەی زستانە (بەفر) – بە ئاوێتەیەکی لاستیکیی تایبەت دروستکراوە کە لە پلەی گەرمی سارددا بە نەرم و نیان دەمێنێتەوە، لەگەڵ ڕۆیشتنی قووڵتر بۆ باشتر ڕاکێشان لەسەر بەفر و سەهۆڵ.
4. تایەی هەموو زەوییەک (A/T) – ئایدیاڵە بۆ بەکارهێنانی ئۆفڕۆد و لەسەر ڕێگا، لەگەڵ نەخشی ڕۆیشتنی ناڕێک بۆ گرتنی باشتر لەسەر ڕووی جیاواز.
5. تایەی زەوی قوڕ (M/T) – دیزاین کراوە بۆ بارودۆخی توندی ئۆفڕۆد وەک قوڕ و خۆڵ و زەوی بەردین.
6. تایەی کارایی – ئەندازیاری کراوە بۆ مامەڵەکردن و ڕاکێشانی خێرایی بەرز، بە شێوەیەکی گشتی لەسەر ئۆتۆمبێلی وەرزشی بەکاردێت.
7. تایەی گەشتیاری – پێشکەشکردنی سواربوونێکی ئاسوودە، تەمەنی درێژی ڕۆیشتن، و ئاستێکی باش لە هەموو وەرزەکاندا.
8. تایەی ڕاکردن-تەخت – ڕێگە بدە ئۆتۆمبێلەکە بۆ ماوەیەکی کورت بەردەوام بێت لە لێخوڕین تەنانەت دوای کونیش.
9. تایەی یەدەگی (دۆناتس) – تایەی کاتی کە تەنها بۆ بەکارهێنانی فریاگوزاری دیزاین کراوە.
————————————–
– پیتەکانی سەر تایە مانای چییە؟ –
تایەکان کۆدی ئەلفوبێی ژمارەیی لەسەر دیوارە لاوەکییەکانیان هەیە، کە قەبارە و جۆر و تایبەتمەندییەکانی کارایی نیشان دەدەن. نموونە:
( P225/55R17 97H )
1. جۆری تایەی ئۆتۆمبێل –
– P – ئۆتۆمبێلی سەرنشین (ئۆتۆمبێل، SUV، مینی ڤان، بارهەڵگری سووک).
– LT – بارهەڵگری سووک (بۆ ئەو ئۆتۆمبێلانەی کە باری قورستر هەڵدەگرن).
– ST – ترەیلەری تایبەت (تەنها بۆ ترەیلەرەکان).
– T – کاتی (تایەی یەدەگ).
2. پانی تایەی ئۆتۆمبێل –
— 225 – پانی تایەی ئۆتۆمبێل بە ملیمەتر (لە دیواری لاوە تا دیواری لاوەکی).
3. ڕێژەی ڕووکار –
— 55 – بەرزی دیواری لایەنی وەک ڕێژەی سەدی پانی تایەی ئۆتۆمبێلەکە (55% لە 225 ملم).
4. جۆری بیناسازی –
— R – ڕادیال (زۆربەی تایەی مۆدێرن ڕادیالن).
— D – دروستکردنی دیاکۆن یان بایاس-پلای.
— B – لایەنگری پشتێندار.
5. تیرەی ویل –
— 17 – تیرەی ویلەکە بە ئینج کە تایەی ئۆتۆمبێلەکە دەگونجێت.
6. ئیندێکسی بارکردن –
— 97 – کۆدێکی ژمارەیی کە نوێنەرایەتی زۆرترین توانای باری تایەی ئۆتۆمبێلەکە دەکات (97 = 1,609 پاوەند یان 730 کیلۆگرام).
7. هەڵسەنگاندنی خێرایی –
— H – زۆرترین توانای خێرایی (H = 130 mph یان 210 km/h).
– چەند ڕیتینگێکی تر:-
— S (112 میل لە کاتژمێرێکدا / 180 کم/کاتژمێر)
— T (118 میل لە کاتژمێرێکدا / 190 کم/کاتژمێر)
— V (149 میل لە کاتژمێرێکدا / 240 کم/کاتژمێر)
— Z (149+ میل لە کاتژمێرێکدا / 240+ کم/کاتژمێر)
