بیتکۆین و کۆنترۆڵکردنی پارەکەت –
لە جیهانی دیجیتاڵی خێرا و پەیڕەو ئەمڕۆدا کۆنترۆڵی دارایی لە جاران گرنگترە، خەڵک ئازادییان دەوێت لەسەر چۆنیەتی بەڕێوەبردن و خەرجکردن و هەڵگرتنی پارەکانیان بەبێ ئەو دواکەوتن و کرێ و سنووردارکردنانەی کە بانکە تەقلیدییەکان دەیسەپێنن، لێرەدایە کە بیتکۆین دێتە ناوەوە، وەک دراوێکی دیجیتاڵی لامەرکەزی، بیتکۆین دەسەڵات دەدات بە تاکەکان کە کۆنترۆڵی تەواوی داراییەکانیان بکەن.
کۆنترۆڵی دارایی واتای چییە؟
کۆنترۆڵی دارایی واتە دەستڕاگەیشتنێکی ڕاستەوخۆ بە پارەکەت بەبێ ئەوەی پشت بە بانکەکان یان خزمەتگوزارییەکانی لایەنی سێیەم ببەستیت، ڕێگەت پێدەدات بە مەرجەکانی خۆت پارە بنێری و وەریبگریت و هەڵیبگریت لە هەر کاتێکدا لە هەر شوێنێک، لە دونیایەکدا کە حکومەتەکان دەتوانن هەژمارەکان بەستن و بانکەکان دەتوانن سنووردارکردنی دەرهێنانی پارە، کۆنترۆڵکردنی پارەکەت دەبێتە جۆرێک لە ئازادی دارایی و ئاسایش.
چۆن بیتکۆین بەبێ ناوەندکاران کاردەکات –
بە پێچەوانەی سیستەمی پارەی تەقلیدی بیتکۆین لەسەر تۆڕێکی هاوتا بۆ هاوتا کاردەکات، هیچ بانک و حکومەت و کۆمپانیایەک نییە کە بەشداربێت لە پەسەندکردن یان پرۆسێسکردنی مامەڵەکان، لەبری ئەوە بیتکۆین تەکنەلۆژیایەک بەکاردەهێنێت کە پێی دەوترێت blockchain کە کتێبێکی دیجیتاڵی گشتییە و هەموو مامەڵەیەک تۆمار دەکات، ئەم سیستەمە شەفافیەت و ئاسایش و سەربەخۆیی مسۆگەر دەکات.
- هیچ حسابی بانکی پێویست ناکات
- ڕاستەوخۆ پارە بنێرە بۆ هەر کەسێک لە جیهاندا
- هیچ دواناکەوێت و کرێی زۆر بۆ ناوەندیەکان
ئەمەش وا دەکات بیتکۆین ئایدیاڵ بێت بۆ ئەو کەسانەی کە دراوەکانیان ناجێگیرە، کۆنترۆڵی دارایی توندیان هەیە یان دەستڕاگەیشتن بە خزمەتگوزارییە بانکییەکان سنووردارە.
هێزی خۆپاراستن –
یەکێک لە گەورەترین سوودەکانی بیتکۆین توانای هەڵگرتنی پارەی خۆتە، بە پارەی تەقلیدی بانکی تۆ کۆنترۆڵی دەستڕاگەیشتنەکەت دەکات، بەڵام لەگەڵ بیتکۆین دەتوانیت دراوی دیجیتاڵی خۆت لە جزداندا هەڵبگریت کە تەنها تۆ کۆنتڕۆڵی دەکەیت بە بەکارهێنانی کلیلی تایبەت.
ئەمەش پێی دەوترێت خۆپاراستن و بە واتای :
- تۆ بانکی خۆتیت
- کەس ناتوانێت پارەکەت ببەستێت و نە ببات
- تۆ بڕیار دەدەیت کەی و چۆن پارەکەت بەکاربهێنیت
ئەپ و جزدانی ڕەقەکاڵا ئەم پرۆسەیە سادە و پارێزراو دەکات بۆ کەسانی سەرەتایی.
نموونەی ژیانی ڕاستەقینەی بەهێزکردنی بیتکۆین –
لە سەرانسەری جیهاندا خەڵک بیتکۆین بەکاردەهێنن بۆ بەدەستهێنانی کۆنترۆڵی دارایی –
- لە ڤەنزوێلا هاوڵاتیان بیتکۆین بەکاردەهێنن بۆ دەربازبوون لە هەڵاوسانی زۆر و پاراستنی بەها.
- لە نەیجیریا گەنجانی خاوەنکار بیتکۆین وەردەگرن بۆ کاری ئازاد و خزمەتگوزاری دیجیتاڵی.
- لە ئۆکرانیا لە کاتی قەیرانەکاندا بیتکۆین بۆ هاوکاری و هاوکاری مرۆیی بەکارهاتووە.
- لە ئەمریکا زۆر کەس بیتکۆین بەکاردەهێنن بۆ ئەوەی لە کاتی ناردنی پارە بۆ خێزانەکانیان بۆ دەرەوەی وڵات لە کرێی حەواڵەی زۆر دوور بکەونەوە.
ئەم نموونانە نیشان دەدەن کە چۆن بیتکۆین زیاترە لە تەنها وەبەرهێنان ئامرازێکە بۆ بەهێزکردنی دارایی.
مەترسی و چۆنیەتی پاراستنی خۆت ٠
لە کاتێکدا بیتکۆین کۆنترۆڵی زیاتر پێشکەش دەکات بەڵام بەرپرسیارێتیەکانیشی لەگەڵدایە، گەورەترین مەترسی لەدەستدانی کلیلە تایبەتەکانتە ئەو کۆدە دیجیتاڵیانەی کە قفڵی بیتکۆینەکەت دەکەنەوە، ئەگەر لەدەستیان بدەیت دەستڕاگەیشتن بە پارەکانت لەدەست دەدەیت.
بۆ مانەوە لە سەلامەتی –
- بەکارهێنانی جزدانی متمانەپێکراو (ڕەقەکاڵا یان مۆبایل)
- دەستەواژەی پاسوۆردەکەت بنووسە و بە شێوەیەکی پارێزراو هەڵیبگرە
- هەرگیز کلیلی تایبەتی خۆت لەگەڵ کەسدا هاوبەش مەکە
- جزدانی فرە واژۆ یان هەڵبژاردەی پاشەکەوت بەکاربهێنە ئەگەر پێویست بوو
گرتنەبەری هەنگاوی سادە دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە پاراستنی سەروەت و سامانەکەت و دڵنیابوون لە ئازادی داراییت.
بیرکردنەوەکانی کۆتایی –
بیتکۆین لە هەموو کاتێک زیاتر کۆنترۆڵی پارەکەت پێدەبەخشێت، بە لابردنی بانک و دەسەڵاتە ناوەندییەکان تاکەکان بەهێز دەکات بۆ بەڕێوەبردنی دارایی خۆیان بە شێوەیەکی سەربەخۆ و پارێزراو، جا تۆ بەدوای تایبەتمەندی یان ئاسایش یان دەستڕاگەیشتن بە پارە جیهانیدا دەگەڕێیت، بیتکۆین ڕێگەیەکی نوێ پێشکەش دەکات بۆ پێشەوە.
کوردشۆپینگ –
ئیستا دەتوانی زۆر ئاسان تر لە ڕێگای کورد شۆپینگ ئۆتۆمبێلەکەت یان هەر کاڵایەکت هەیە بکڕی و بفرۆشی لە رێگای ئەم لینکەی خوارەوە.