گومرگی ئۆتۆمبێل لە کوردستان ٢٠٢٥ –

پێشەکی : گومرگی ئۆتۆمبێل چییە و بۆچی گرنگن؟

گومرگی ئۆتۆمبێل لە کوردستان ئاماژە بەو ڕێکار و پارەیە فەرمییانە دەکات کە پێویستە لە کاتی هاوردەکردنی ئۆتۆمبێل لە دەرەوەی ناوچەکە بدەیت، ئەم یاسایانە دڵنیا دەبن لەوەی کە ئۆتۆمبێلە هاوردەکراوەکان لەگەڵ ستانداردە ناوخۆییەکان دەگونجێن و باج و باجەکان بە شێوەیەکی دروست کۆدەکرێنەوە، جا تۆ ئۆتۆمبێلێکی کەسی بهێنیت یان ئۆتۆمبێلێک بکڕیت بۆ دووبارە فرۆشتنەوە، تێگەیشتن لە پرۆسەی گومرگی زۆر گرنگە بۆ دوورکەوتنەوە لە دواکەوتن، غەرامەکردن یان تێچووی چاوەڕواننەکراو.

2025 نوێکاری : چی نوێیە لە گومرگی ئۆتۆمبێل؟

لە ساڵی ٢٠٢٥ حکومەتی هەرێمی کوردستان (KRG) چەندین نوێکاری گرنگی بۆ پرۆسەی هاوردەکردنی ئۆتۆمبێل خستەڕوو :

• تۆمارکردنی دیجیتاڵی بووەتە نۆرم کە زۆربەی کاغەزەکان ئێستا لە ڕێگەی پۆرتاڵی گومرگی KRG پێشکەش دەکرێن.
• ستانداردە توندەکانی دەردانی گازی ژەهراوی جێبەجێ کراون، ئۆتۆمبێلەکانی تەمەن زیاتر لە 10 ساڵ سنووردار دەکرێن مەگەر ستانداردە نوێکراوەکانی دەردانی گازی ژەهراوی یۆرۆ 5 یان تێدا نەبێت.
• سیستەمێکی نوێی باجی تەرازووی خلیسکێنە بە پشتبەستن بە قەبارەی بزوێنەر و بەهای ئۆتۆمبێل ناسێندرا.
• باجی گومرگی بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی و هایبرید کەمکراوەتەوە بۆ هاندانی گواستنەوەی ژینگەدۆستانە.

ئەم گۆڕانکاریانە ئامانجیان باشترکردنی کاراییە، کەمکردنەوەی کاریگەرییەکانی ژینگە و مۆدێرنکردنی بەلەمی ئۆتۆمبێل لە کوردستان.

پرۆسەی گومرگ : ڕێنمایی هەنگاو بە هەنگاو –

هاوردەکردنی ئۆتۆمبێل بۆ ناو کوردستان لە ساڵی ٢٠٢٥ ڕێکارێکی ستاندارد پەیڕەو دەکات :

1. کڕینی ئۆتۆمبێلەکە و بەدەستهێنانی هەموو بەڵگەنامە پێویستەکانی هەناردەکردن لە فرۆشیار.
2. گواستنەوەی ئۆتۆمبێلەکە بۆ خاڵی چوونە ژوورەوەی گومرگی کوردستان وەک ئیبراهیم خەلیل یان حاجی ئۆماران.
3. پێشکەشکردنی داواکارییەکی ئۆنلاین لە ڕێگەی پۆرتاڵی گومرگی KRG، لەوانەش بەڵگەنامەکانی وەک بارنامە، فاکتورە، بڕوانامەی هەناردەکردن، بەڵگەی خاوەندارێتی و ڕاپۆرتی تاقیکردنەوەی دەردانی ئەگەر پێویست بێت.
4. ئۆتۆمبێلەکە پشکنینی بۆ دەکرێت لەلایەن بەرپرسانی گومرگی بۆ پشتڕاستکردنەوەی بارودۆخ و تەمەن و پابەندبوونی دەردانی گازی ژەهراوی و VIN.
5. باجی گومرگی و باج بە پشتبەستن بە تایبەتمەندییەکانی ئۆتۆمبێلەکە دەدرێت.
6. لە کاتی پاککردنەوەدا، بەڵگەنامەی پاککردنەوەی گومرگی وەردەگریت.
7. بە بەکارهێنانی بڕوانامەی پاککردنەوە ئۆتۆمبێلەکە لە بەشی هاتوچۆی ناوخۆیی تۆمار بکە.

تێچوون و باج لە ساڵی ٢٠٢٥ –

تێچوونەکان بەپێی چەند هۆکارێک دەگۆڕێت :

• باجی گومرگی لە نێوان 10% بۆ 30%ی بەهای ئۆتۆمبێلەکەدایە.
• VAT بە شێوەیەکی گشتی لە نێوان 5% بۆ 10% یە، بەپێی جۆری ئۆتۆمبێلەکە.
• باجی ژینگەیی بۆ ئۆتۆمبێلە کۆنەکان زیاترە، بەتایبەتی ئەوانەی پێش ساڵی ٢٠١٠ دروستکراون.
• دوای رێگەپێدانی گومرگی نرخی تۆمارکردنی جێگیر وەردەگیرێت.
• پرۆسێسی زیادە و کرێی کارگێڕی دەتوانێت لە نێوان $100 بۆ 200 دۆلاری ئەمریکی بێت.

ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان تووشی کەمکردنەوەی باجی گومرگی دەبن، هەندێکیان شایستەی ئەوەن کە تا 50% داشکاندنیان بۆ بکرێت.

پێداویستیەکانی هاوردەکردن : چ ئۆتۆمبێلێک ڕێگەپێدراوە؟

بۆ هاوردەکردنی ئۆتۆمبێلێک بۆ ناو کوردستان لە ساڵی ٢٠٢٥، پێویستە ئەم ڕێنماییانە جێبەجێ بکەیت :

• دەبێت ئۆتۆمبێلەکە لە ١٠ ساڵ زیاتر نەبێت.
• دەبێت بەلایەنی کەمەوە پابەند بێت بە ستانداردەکانی دەردانی 4 یۆرۆ، لەگەڵ پەسەندکردنی یۆرۆ 5 یان یۆرۆ 6.
• تەنها ئۆتۆمبێلی سوکان دەستی چەپ وەرئەگیرێن.
• لەوانەیە ئەو ئۆتۆمبێلانەی کە ناونیشانی رزگاریان هەیە یان زیانێکی بەرچاویان پێدەگات، رەتبکرێنەوە.
• ئۆتۆمبێلە کارەباییەکان دەبێت بڕوانامەی پاتری دروست و پشکنینی سەلامەتی تێپەڕێنن.

ئامۆژگاری بۆ کڕیارانی ئۆتۆمبێل لە ساڵی ٢٠٢٥ –

لێرەدا چەند ئامۆژگاریەکی یارمەتیدەر دەخەینەڕوو ئەگەر پلانت هەیە ئۆتۆمبێلێک هاوردە بکەیت :

• هەمیشە پێش کڕینی ئۆتۆمبێل نوێترین یاساکانی گومرگی بپشکنە.
• لەگەڵ هاوردەکارانی مۆڵەتپێدراو کار بکە بۆ ئاسانکردنی پرۆسەکە و کەمکردنەوەی مەترسی.
• بەراوردکردنی کۆی تێچووی هاوردەکردن لەگەڵ نرخی ئۆتۆمبێلی ناوخۆیی بۆ دڵنیابوون لەوەی شایەنی هەوڵدانە.
• ئۆتۆمبێلی کارەبایی یان هایبرید هەڵبژێرە کاتێک دەتوانیت سوود لە باجی کەمتر وەربگریت.
• هەموو بەڵگەنامەکان و تۆمارە دیجیتاڵییەکان بە سەلامەتی بهێڵەرەوە بۆ بەکارهێنانی لە داهاتوودا.

ئەنجام –

هاوردەکردنی ئۆتۆمبێل بۆ ناو کوردستان لە ساڵی ٢٠٢٥ بەهۆی دیجیتاڵکردنەوە ئاسانترە بەڵام پێویستی بە گرنگیدانێکی ورد بە یاسا نوێیەکان و ستانداردە ژینگەییەکان هەیە، تێگەیشتن لە ڕێکارەکانی گومرگی و باج و پێداویستییەکانی ئۆتۆمبێل دەتوانێت یارمەتیت بدات هەم کات و هەم پارە پاشەکەوت بکەیت، بۆ نوێکارییە بەردەوامەکان سەبارەت بە گومرگی ئۆتۆمبێلی کوردستان ٢٠٢٥، کوردستانی ئۆتۆمبێلی هاوردەکردن و باجی ئۆتۆمبێل کوردستان لەگەڵ سەرچاوە متمانەپێکراوەکان و ڕاگەیاندنە فەرمییەکان بمێننەوە.

کوردشۆپینگ –
ئیستا دەتوانی زۆر ئاسان تر لە ڕێگای کورد شۆپینگ ئۆتۆمبێلەکەت یان هەر کاڵایەکت هەیە بکڕی و بفرۆشی لە رێگای ئەم لینکەی خوارەوە.